modulair
Rubriek: Studeren met een functiebeperking
Leestijd: 2 min | Tekst: Martine Boutz | Fotografie: Henk Veenstra
Studeren met een functiebeperking
‘Iedere afgemaakte module is een succesmoment’
07
Met lichamelijke of psychische beperkingen kan de weg naar studiesucces lang en hobbelig zijn. Daniëlle Poelman, studente bachelor Psychologie, weet daar alles van. Zij heeft ADHD. ‘Een functiebeperking is op zich geen belemmering om te studeren’, zegt ze. ‘Maar het zorgt wel voor extra uitdagingen.’ Daniëlle wil eraan bijdragen dat andere studenten met een functiebeperking voor minder (grote) uitdagingen komen te staan. ‘Daarom ben ik lid geworden van de Klankbordgroep. Wij vertellen de Open Universiteit waar wij tegenaan lopen: wat er beter kan.’
Welke extra uitdagingen ervaar jij door jouw ADHD?
‘De diagnose ADHD is bij mij pas in 2009 gesteld. Toen kreeg ik medicatie en kon ik ineens boeken uitlezen! Daarvóór kwam ik steeds in de problemen. Ik kon me niet concentreren, niet plannen en had moeite mijn impulsen onder controle te houden. Daardoor lukte het mij nooit om iets af te maken. Een studie oppakken ging niet, werken ook niet. Door mijn ADHD ging ik er altijd voor tweehonderd procent in. Waardoor ik elke keer opnieuw snel in een burn-out terechtkwam. In 2000 ben ik volledig afgekeurd. Tien jaar later kreeg ik zelfs te horen nooit meer te mogen werken. Dat was een klap in mijn gezicht. Maar geen reden om niets te doen. Ik wilde geen slachtoffer zijn van mijn ADHD. En dus ging ik onderzoeken: wat kan wél nog? Ik ontdekte dat ik met medicatie best wel kan studeren.’
Wil jij net als Daniëlle drempels wegnemen voor studenten zoals jij?
Mail naar drempelsweg@ou.nl om je aan te melden voor de Klankbordgroep.
Waarom koos je voor een studie Psychologie bij de Open Universiteit?
‘Mijn begeleider ambulante zorg wees mij op de Open Universiteit: ‘Daar is geen vooropleiding nodig en kun je een studie per module volgen.’ Dat is ideaal voor mij. Omdat ik zo mijn eigen tempo kan aanhouden, maar vooral omdat ik de studie zelf financier. Ik koop steeds één module en ga er niet te snel doorheen. Zodat ik na afronding geld heb voor de volgende. Zo komt mijn studie nooit stil te liggen. Psychologie is heel interessant en leuk, maar soms ook confronterend. Toch heb ik nooit aan stoppen gedacht. Mijn propedeuse heb ik inmiddels op één module na op zak. Ik ben al bezig met mijn bachelor. Ik hoop deze studie af te kunnen maken en ooit met onderzoek bij te dragen aan kennisontwikkeling waar de generatie na mij wat aan heeft.’
Krijg je extra hulp of ondersteuning, zoals meer tijd voor toetsen?
‘Extra tijd voor toetsen heb ik nooit nodig gehad. En om hulp durfde ik heel lang niet te vragen. Dat is mijn grootste valkuil: ik vraag te weinig hulp. De Open Universiteit heeft mij geholpen door de structuur en ruimte die zij bieden om je studie te volgen. Ze zijn ook steeds meer en beter naar studenten met een functiebeperking gaan luisteren. Daarom is de Klankbordgroep ook opgezet: zodat wij de Open Universiteit vanuit onze eigen ervaringen handvatten kunnen geven. Dááraan moeten we werken om drempels weg te nemen! Belangrijk bijvoorbeeld, is dat het makkelijker wordt om met medestudenten in contact te komen. De Open Universiteit zou dat nog veel meer mogen faciliteren en stimuleren. Motiveer studenten om elkaar op te zoeken, te verbinden. Zodat ze hulp durven te vragen als dat nodig is. Gelukkig komt dat nu binnen mijn opleiding van de grond door groepen aan te maken in Teams, waarin studenten elkaar kunnen treffen. Zulke contacten kunnen echt helpen, ook als je een functiebeperking hebt. Alleen al omdat je dan ervaart: je staat er niet alleen voor, iedereen heeft momenten van onzekerheid. Dat was voor mij echt een eyeopener.’
‘Studeren geeft me het gevoel weer mee te mogen doen’
Wie of wat heeft jou nog meer geholpen om als student te groeien?
‘Als eerste heb ik veel gehad aan het Buddyprogramma. Toen die pilot van start ging, heb ik mij direct aangemeld. Het was heel fijn om een buddy te hebben die mij kon helpen bij de dingen die ik moeilijk vind, zoals plannen en het scheiden van hoofd- en bijzaken. Sinds ruim een jaar heb ik veel contact met een andere medestudente. Met haar kwam ik in contact via een door studenten opgezet Discord-kanaal. Omdat we allebei ADHD hebben, is er een stukje herkenning. Aangemoedigd door mijn student-psycholoog heb ik haar gevraagd of ze ook eens naar mijn werkstuk wilde kijken. Want ik had nog nooit een academisch stuk geschreven en was daar best onzeker over. Het was heel fijn om te horen dat die onzekerheid niet nodig is, dat ik heel goed op weg ben. Die reactie gaf mij direct veel meer zelfvertrouwen. Het zetje dat ik nodig had om dóór te gaan. Door mijn studie heb ik meer inzicht in mijn persoon gekregen. Ik weet nu welke triggers mij in een hyperfocus brengen die al mijn energie opslurpt. Die probeer ik te vermijden. Als ik met mijn studie bezig ben, mijn hoofd uitdaag, kom ik juist niet in die hyperfocus. Studeren doet me goed. Het geeft me het gevoel ertoe te doen, weer mee te mogen doen. Ook omdat het nu wél lukt. Elke keer als ik een module afmaak, is dat een succesmoment.’
Meer weten?
De Open Universiteit heeft als doelstelling dat iedereen zijn talenten optimaal moet kunnen benutten en daarom blijven we ons krachtig inzetten voor de toegankelijkheid van ons wetenschappelijk onderwijs. We streven naar inclusief onderwijs, maar bepaalde persoonlijke omstandigheden kunnen een belemmering vormen om goed te kunnen studeren of tentamens af te leggen.
Deze persoonlijke omstandigheden kunnen blijvend of tijdelijk van aard zijn. Denk hierbij onder andere aan lichamelijke of psychische problemen zoals een chronische ziekte, visuele of auditieve beperking of een depressie. Daarnaast kun je denken aan neurodiversiteit zoals dyslexie, autismespectrumstoornis of AD(H)D. Bij tijdelijke persoonlijke omstandigheden kun je denken aan klachten door een zwangerschap of een gebroken been. In dat geval kun je misschien gebruik maken van voorzieningen.
Heb jij een functiebeperking/ondersteuningsvraag en zou je graag meer willen weten over de mogelijkheden voor extra ondersteuning in jouw situatie? Aarzel dan niet om contact op te nemen met de adviseurs van Drempelsweg via drempelsweg@ou.nl. Zij denken graag samen met jou na over de meest passende oplossingen, zodat jij je studie zo goed mogelijk kunt voortzetten.