modulair
Artikel: Beste universiteit van Nederland
Leestijd: 2 min | Tekst: Rik Peters | Fotografie: privé beeld
Persoonlijke aandacht en levendige colleges maken de Open Universiteit tot nummer één
03
Onze universiteit is door de Keuzegids Universiteiten 2025 uitgeroepen tot de beste universiteit van Nederland. Na negentien jaar onafgebroken in de top drie staan we nu op de eerste plaats, samen met Wageningen University. Waarom de Open Universiteit zo goed scoort? Dat vroegen we aan docent Sophie-Fleur Naber, studieadviseur Quinten Rutten en student Nick Huijsmans.
Nick Huijsmans
De studenten
‘Ik voel me thuis bij de Open Universiteit,’ begint student Nick Huijsmans, klaar met de bachelor Informatica en doorstromend naar de master Artificial Intelligence. ‘Na mijn VWO ben ik gaan werken. Maar altijd dacht ik óóít te gaan studeren. Toen ik daar eindelijk echt voor koos, begon het zoeken naar een geschikte onderwijsinstelling. De strakke schema’s en verplichte colleges van traditionele universiteiten sloten niet aan bij mijn drukke leven met werk en gezin, maar bij de Open Universiteit vond ik onderwijs dat wel bij mij past.’ Hij is zeker niet de enige. ‘Als studieadviseur bij de faculteit Cultuurwetenschapen ben ik vaak de eerste contactpersoon voor studenten,’ zegt Quinten Rutten desgevraagd. ‘En ik hoor regelmatig van hen dat ze, door de deeltijdprogramma’s en het afstandsonderwijs, hier kansen krijgen die andere universiteiten simpelweg niet kunnen bieden. Volgens mij waarderen studenten de Open Universiteit omdat ze hier iets kunnen doen waarvan ze eerder écht dachten dat het onmogelijk was.’
Vrijheid én hulp
Het digitale onderwijs van de Open Universiteit geeft studenten veel vrijheid. Bijvoorbeeld om zelf hun studietempo te bepalen. ‘Het afstandsonderwijs vind ik prettig,’ zegt Huijsmans daarover. ‘Sommige medestudenten krijgen hierdoor de kans om langer over hun opleiding te doen, maar bij mij gebeurde juist het tegenovergestelde! Gemiddeld duurt de bachelor immers zes jaar, maar ik rondde hem af in vier jaar. Het is fijn dat de Open Universiteit de flexibiliteit biedt om écht je eigen tempo te bepalen, ongeacht of dat lager of hoger ligt.’
Quinten Rutten
Toch sta je er bij de Open Universiteit zeker niet alleen voor. ‘Regelmatig hoor ik van studenten die graag wat extra hulp willen,’ zegt Rutten. ‘Dan maken we een afspraak en stellen we samen een studieplanning op: welke cursussen gaat de student doen, op welk moment en in welke volgorde, wat wordt daarbij de studiebelasting, en hoe valt die in te passen in het verdere leven? Bij de Open Universiteit kan daardoor iedereen met vertrouwen aan de slag: helemaal zelf, of met een beetje hulp.’
‘Juist bij online onderwijs is persoonlijke aandacht van groot belang’
Quinten Rutten
Sophie-Fleur Naber
Bevlogen docenten
Uiteraard moeten we de docenten niet vergeten. ‘Voor docenten biedt de Open Universiteit zowel uitdagingen als kansen,’ zegt Sophie-Fleur Naber, docent en onderzoeker aan de faculteit Rechtswetenschappen. ‘Wij staan immers niet letterlijk voor een klas, maar moeten via een beeldscherm onze energie zien over te brengen. Uitdagend, want bij onderwijs achter de computer is er voor studenten altijd de verleiding om héél even een website te openen of héél even de socials te checken. Daarom stel ik steeds de vraag: hoe hou ik studenten bij de les?’ Nou, hoe dan? ‘Ik probeer mijn onderwerp tot leven te brengen,’ zegt Naber. ‘Ik open de colleges niet met theorie, maar met heftige verhalen vol bloederige details. En vandaar stap ik over op de inhoud. Ook organiseer ik gastcolleges van mensen uit de praktijk. Dat werkt, want tijdens een evaluatie zei een student bijvoorbeeld dat inmiddels haar hele gezin aanschuift voor mijn lessen. Dit typeert de Open Universiteit: digitaal lesgeven dwingt docenten om echt verbinding te maken, en juist daardoor is hun onderwijs zo goed!’
Digitaal én menselijk
Ook Huijsmans gelooft in de waarde van afstandsonderwijs. ‘De digitale insteek van de Open Universiteit is echt een kracht,’ stelt hij. ‘Tijdens corona moesten veel onderwijsinstellingen ‘opeens’ aan de slag met online lesgeven, maar hier was men niet anders gewend. En dat merk je: er lag al een juiste infrastructuur, er waren al manieren om op afstand te toetsen, er bestonden al contactmogelijkheden voor studenten en docenten. Ik denk dat die lange ervaring met afstandsonderwijs de Open Universiteit echt een voorsprong geeft op andere onderwijsinstellingen.’
Wat is de Keuzegids Universiteiten?
De Keuzegids Universiteiten publiceert sinds 1991 jaarlijks een onafhankelijke ranglijst van Nederlandse onderwijsinstellingen. De opleidingen van de Open Universiteit zijn er sinds 2004 in opgenomen. De ranglijst is gebaseerd op de Nationale Studentenenquête, waarin studenten zelf hun opleiding beoordelen. De redactie van de Keuzegids voegt daar een eigen weging en analyse aan toe om de opleidingskwaliteit te bepalen. In de recentste versie van de keuzegids behouden alle zeven bacheloropleidingen van de Open Universiteit hun positie in de top drie van beste opleidingen in hun categorie. De bachelors Informatica en Milieu-natuurwetenschappen krijgen het stempel topopleiding én zijn de beste in hun categorie.
Rutten onderschrijft deze gedachte. ‘De Open Universiteit draait natuurlijk om afstandsonderwijs, maar toch probeert iedereen die afstand zo klein mogelijk te houden,’ zegt hij desgevraagd. ‘Dat gebeurt op allerlei manieren: door betrokken les te geven, door benaderbaar te zijn, door vrijheid mogelijk te maken én hulp te bieden, door echt mee te denken met studenten, door problemen samen op te lossen. Juist bij online onderwijs is die persoonlijke aandacht van groot belang, omdat hij laat zien hoe betrokken de Open Universiteit is bij haar studenten.’