modulair
Artikel: Studeren met een functiebeperking
Leestijd: 2 min. | Tekst: Ingrid Beckers | Fotografie: Jasper Hof, Marijke Wieme en Hylke Greinadus
Studeren met een functiebeperking
Wat heb jij nodig om te kunnen studeren?
03
Zorgeloos tentamens maken, colleges volgen, leerstof lezen. Dat is niet vanzelfsprekend als je als student moet dealen met lichamelijke of psychische beperkingen. Maar met de juiste hulp lukt het aan de Open Universiteit vaak wel. Via de Studentennieuwsbrief vroegen we onze studenten met een functiebeperking naar hun ervaringen. Uit de vele reacties - waarvoor veel dank! - selecteerden we drie verhalen.
Naam Floor Vonk (35)
Studie bachelor Psychologie
Werk parttime leerkracht basisonderwijs
Functiebeperking dyslexie, posttraumatische stressstoornis (PTSS)
‘Niet meteen opgeven bij de eerste tegenslag’
Als kind ben ik mishandeld, en dat is niet goed voor je zelfvertrouwen. Mede door traumatherapie ontwikkelde ik de laatste jaren meer zelfvertrouwen. Na twaalf jaar in het basisonderwijs durfde ik ineens ook een volgende stap te zetten: ik schreef me in voor de bachelor Psychologie aan de Open Universiteit. In een jaar tijd haalde ik mijn propedeuse. Hoe dan? Haha, nou, wel door veertig uur per week naast mijn parttimejob te studeren. En ik geef niet meteen op bij de eerste tegenslag. Door mijn jeugd ben ik een overlever. Dat heeft nu zijn voordelen. Ik wil laten zien dat je ondanks beperkingen alles kunt bereiken.
Ik leerde creatief zijn. Zo haalde ik inspiratie uit de podcast colleges van de Open Universiteit en maak nu mijn eigen podcasts van leerstof. Ook bezoek ik psychologiecongressen waardoor ik op relevante informatie op een andere manier tot me neem. En, ik vraag hulp. Heel belangrijk. Mijn man hielp me met statistiek. Voor dat vak was ik echt doodsbang. Maar als je blijft herhalen en proberen, dan blijft de stof op een gegeven moment vanzelf plakken.’
Tijdens tentamens omring ik mezelf met gelamineerde bladen waarop helpende gedachten staan. Uiteraard vooraf ingezien door het studiecentrum. Dat helpt mij om stress te reguleren. Ook zit ik in een aparte ruimte waar ik tentamenvragen hardop kan voorlezen. Ik heb dyslexie, PTSS en moeite met concentreren. Daardoor is een universitaire studie voor mij best een uitdaging. Van het vmbo, ging ik via het mbo naar de pabo. Dat voelde voor mij al als een hele prestatie, omdat ik dacht dat leren niet voor mij was weggelegd.
Naam Samuel Derous (48)
Studie master Software Engineering
Functiebeperking autisme
‘Werkboeken met oefeningen helpen mij om leerstof te structureren’
‘De virtuele klassen aan de Open Universiteit zijn voor mij ideaal. In een gewone collegezaal steek ik door mijn autisme niks op. De hele entourage komt op me af. Ik raak benauwd en overprikkeld door alles wat er om me heen gebeurt: mensen die praten, eten, drinken, schrijven… Het komt, BENG, allemaal bij me binnen.
Ook word je op een gewone universiteit meer in het diepe gegooid. Bij de Open Universiteit zijn de cursussen mooi gestructureerd. Zo ontvang ik voor elke cursus een studie- en een werkboek waarin precies staat welke stof ik wanneer moet bestuderen, en ook welke tussentijdse oefeningen ik moet maken om de stof te kennen. Het maakt cursussen voorspelbaar, waardoor ik minder stress ervaar. Dat is voor elke student fijn, denk ik, niet alleen als je autisme hebt.
Stress heeft mij in het verleden vaak de das omgedaan. Het is ook de reden dat ik mijn baan als Java-developer moest opgeven en volledig werd afgekeurd. In plaats van mijn job haal ik nu voldoening uit mijn studie. Het geeft structuur aan de dag en uiteindelijk zal een masterdiploma mijn kansen op ander werk misschien vergroten.
Tegen medestudenten met een functiebeperking zou ik willen zeggen: maak het niet moeilijker dan het is en durf faciliteiten aan te vragen. Zo mag ik groepsopdrachten alleen doen en mijn tentamens in een afgesloten ruimte maken. Dat het mij beter lukt op die manier doet niks af aan mijn kwaliteiten.’
Naam Jenny Laval (55)
Studie Schakelzone Recht
Werk adviseur/dossierhouder wet Banenafspraak voor mensen met een functiebeperking binnen het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW)
Functiebeperking zeer slechtziend (maatschappelijk blind)
‘Met de juiste middelen kan ik gewoon studeren’
‘Na de middelbare school kwam het er niet van om naar de universiteit te gaan. Mijn zicht daalde in die periode van twintig naar drie procent. Ik zag alleen nog maar licht, donker en wat vage contouren. In plaats van studeren moest ik revalideren om de dagelijkse dingen te kunnen doen, en braille leren. Ik ben heel blij dat ik bij de Open Universiteit op latere leeftijd alsnog kon studeren. Het feit dat het onderwijs voornamelijk digitaal is en ik dus niet hoef te reizen, scheelt voor mij enorm.
Nadat ik behoorlijk wat losse modules van de bachelor Rechtsgeleerdheid had afgerond, startte ik in 2018 aan de Open Juridische Hogeschool (een samenwerkingsverband tussen de Open Universiteit en Avans/Fontys Hogescholen, red.) Dat studiemateriaal was voor mij toegankelijker. Vervolgens deed ik het schakelprogramma Publiekrecht waarvan ik het laatste tentamen bijna afrond. Een mooie mijlpaal! Dat ik zo ver ben gekomen, is enorm goed voor mijn eigenwaarde. Met de juiste hulpmiddelen kan ik dus net als ieder ander studeren en heb ik geen beperking meer. Mijn volgende stap is de master Staatsrecht en encyclopedie van het recht.
Wat ik vooral nodig heb om te studeren is een goede planning, zodat ik mijn studiemateriaal op tijd toegankelijk kan laten maken. Met de planning helpt de Open Universiteit me. Mijn studiemateriaal wordt door de Stichting Dedicon omgezet in braille en spraak. Van de Open Universiteit mag ik met mijn eigen apparatuur in een aparte ruimte tentamens maken. Ook krijg ik extra tijd. Dat neemt niet weg dat je over een groot doorzettingsvermogen moet beschikken om te studeren naast een baan.
Het recht heeft mij altijd al enorm geboeid. Als je een beperking hebt maak je veel onrecht mee. Zo zeggen mensen discriminerende dingen waarvan ze de impact niet begrijpen. Daardoor ontwikkelde ik een sterk gevoel van rechtvaardigheid. In mijn baan bij het ministerie OCW geef ik advies over het plaatsen en duurzaam inzetten van mensen met een functiebeperking en kijk ik mee waar ze recht op hebben. Daar komt mijn studie goed bij van pas.’
Meer weten?
Heb jij een functiebeperking? Dan kun je misschien gebruik maken van voorzieningen en begeleiding. Ongeveer dertien procent van onze studenten doet dat al vanwege onder andere een chronische lichamelijke of psychische aandoeningen. Denk bijvoorbeeld aan dyslexie, ernstige gehoorproblemen, slechtziendheid, autisme of AD(H)D.
Omdat je bij de Open Universiteit zelfstandig in je eigen tempo en vooral online studeert, vallen er al een hoop drempels weg. Daarnaast hebben wij van oudsher veel ervaring om ervoor te zorgen dat iedereen kan studeren.
Denk je dat jouw situatie vraagt om een aanpassing bij je studie? Neem dan contact op met een van de studieadviseurs van de afdeling Drempelsweg om te kijken welke ondersteuning voor jou mogelijk is. Zo kun je bijvoorbeeld gebruik maken van aparte tentamenruimtes, verlengde tentamentijd krijgen en contact opnemen over het omzetten van studiemateriaal.
Tijdig informeren betekent dat je ook op het juiste moment gebruik kunt maken van de aanpassingen voor jou. Studenten met een functiebeperking kunnen terecht voor informatie en advies bij de studieadviseurs van de afdeling Drempelsweg: drempelsweg@ou.nl of +31 45 576 2888.