modulair
Artikel: Communityvorming
Leestijd: 2 min | Tekst: Martine Boutz
Meedoen in de community doet je goed!
‘Medestudenten zijn de eerste contacten in je professionele netwerk’
07
07
Meedoen in de community doet je goed!
‘Medestudenten zijn de eerste contacten in je professionele netwerk’
Bij de Open Universiteit leiden we professionals op. ‘Daar hoort communityvorming bij’, vinden Femke Nijland, onderzoeker en expert op het gebied van sociaal leren, en Eline Noorbergen, verantwoordelijk voor o.a. het themateam Communityvorming binnen het Expertisecentrum Onderwijs. ‘Uit onderzoek blijkt dat studenten die zich verbonden voelen, een grotere kans maken de eindstreep te halen.’ Maar je kansen grijpen om binnen de OU-community contacten te leggen en kennis uit te wisselen, is ook belangrijk voor na je afstuderen. ‘Anders start je in je vakgebied zonder professioneel netwerk.’
Femke Nijland
Onderzoeker sociaal leren
Meer academische vaardigheden
‘Een rijk netwerk, met waardevolle en diverse contacten, motiveert studenten’, weet universitair docent Onderwijswetenschappen Femke uit onderzoek. ‘Maar het verbetert ook hun academische vaardigheden. Dat blijkt uit recent onderzoek van mij onder mijn masterstudenten, naar hoe ze leerrelaties met elkaar aangaan en wat dat doet voor hun academische prestaties. Uit dit onderzoek komt naar voren dat studenten die in netwerken zitten, van wie andere studenten aangeven veel contact met ze te hebben, vaak meer ‘transfer’ rapporteren. Deze studenten nemen de kennis die ze in hun opleiding opdoen makkelijker mee naar hun werkcontext (hun werk als docent), maar ook naar andere organisaties. Bovendien rapporteren ze duidelijk meer academische vaardigheden. Ze kunnen kritischer denken of makkelijker een academisch stuk herschrijven bijvoorbeeld.’
Goed voor je zelfvertrouwen
Femke vindt het mooi om te zien dat studenten, eenmaal ingebed in een netwerk, ontdekken dat andere studenten net zo zijn als zij. ‘Veel studenten denken op basis van ervaringen in een eerdere academische studie dat hun vaardigheden soms niet toereikend zijn. Als ze tijdens hun masterstudie in contact komen met andere masterstudenten, met elkaar leren discussiëren en elkaars perspectieven leren kennen, ontdekken ze dat anderen dezelfde problemen en onzekerheden hebben. Ze realiseren zich dan dat ze wél vaardig genoeg zijn om in een academische omgeving te kunnen functioneren. Dat geeft veel zelfvertrouwen. Studenten vinden het heel fijn om te ervaren dat ze niet alleen staan.’
(Ver)binding stimuleren
In het afgelopen jaar zijn al veel hindernissen voor communityvorming weggenomen. ‘Daar werken we op allerlei manieren, in alle faculteiten, heel hard aan. Zo loopt er een pilot met een soort social media app. Studenten die deze app gebruiken, kunnen zien welke andere studenten in de buurt zijn, dezelfde studie doen of over eenzelfde onderwerp willen discussiëren. Het idee is dat je zo op een laagdrempelige manier gelijkgestemden of een studiemaatje vindt.’ Tegelijkertijd stimuleert het Expertisecentrum Onderwijs docenten om meer binding te creëren: ‘Wij helpen ze om thema’s als communityvorming en feedback in hun eigen onderwijs vorm te geven. Door te laten zien hoe ze dat kunnen doen. Dat doen we bijvoorbeeld tijdens workshops op de Dag van het Onderwijs (30 november). Twee workshops gaan over communityvorming: hoe stimuleer je dat in het algemeen en in Brightspace?’
‘Uit onderzoek blijkt dat studenten die zich verbonden voelen, een grotere kans maken de eindstreep te halen’
Van visie naar de onderwijspraktijk
Tijdens de Dag van het Onderwijs maken docenten ook nader kennis met de nieuwe Didaktiekwijzer van de Open Universiteit. Eline: ‘Daarin staan nu 34 werkvormen die ze kunnen gebruiken in hun onderwijs, met uitleg. Zoals de ‘Collegetour’. Docenten kunnen filteren op bijvoorbeeld ‘verbinden en samenwerken’ voor werkvormen die communityvorming stimuleren. De tools die ze hierbij nodig hebben, voegen we nog toe. Het is de bedoeling dat docenten tijdens de workshops gaan oefenen met verschillende werkvormen. Zodat ze ontdekken: wat past bij mijn onderwijs, waar wil ik mee aan de slag?’
Eline Noorbergen
Themateam Communityvorming
Tools voor docenten
Daarnaast kunnen docenten ook ideeën opdoen aan de hand van 60 kaartjes met good practices op het gebied van communityvorming - van collega’s en uit de literatuur - die binnenkort klaar zijn. En er zijn al diverse tools beschikbaar die ze kunnen inzetten om studenten uit te nodigen elkaar te leren kennen en ontmoeten. Zoals de ‘cursuslounge’, een idee van een docent psychologie. Het idee is simpel maar doeltreffend: je zet een link naar een virtuele klas klaar met een naam als ‘koffiecorner’ of ‘vrijdagmiddagborrel’. De online meeting staat altijd open, maar door de naam is meteen duidelijk wanneer je grote kans maakt daar anderen te treffen.’ Eline en Femke hopen dat veel studenten gebruik gaan maken van de mogelijkheden om een informeel netwerk op te bouwen. ‘Daar gaan ze zeker de vruchten van plukken.’